RTG zębów należy do badań diagnostycznych, których głównym celem jest sprawdzenie wszelkich zmian, jakie zaszły w tkance kostnej żuchwy i szczęki. Prześwietlenie ukazuje również staw skroniowo-żuchwowy. Można także ocenić stan kości, które znajdują się w strefie całej twarzoczaszki oraz pojedynczych zębów otoczonych przez tkankę. Rentgen pomaga podczas diagnostyki zębów, jak i przy obserwacji zmian próchnicznych. Pozwala również stwierdzić, czy pacjent ma do czynienia z: ciałami obcymi, zawiązkami zębowymi, zmianami chorobowymi, uszkodzeniami oraz zmianami nowotworowymi, czyli innymi słowy wszystko to, co znajduje się w obrębie zębów i ich korzeni.
Zdjęcie punktowe RTG poza stomatologią, jest wykorzystywane w wielu innych dziedzinach medycyny. Zdjęcie zrobione tym sposobem będzie dawało wgląd na cztery zęby. Najczęściej wykonuje się je podczas leczenia kanałowego, przy diagnozie próchnicy i stanów zapalnych., Zdjęcie RTG zęba wykonuje się z różnych powodów. Stomatolog zleca coś takiego, jeśli chce sprawdzić ułożenie zębów przed leczeniem kanałowym, ortodontycznym, czy też przed ekstrakcją zęba.
Pantomogram. Kolejnym rodzajem RTG to pantogram, czyli specjalistyczne zdjęcie RTG, które wykonuje się przy użyciu pantografu. W tym samym czasie aparat wytwarza ruch głowicy, która generuje promieniowanie rentgenowskie, przy czym rejestruje obraz.. W ten sposób uzyskuje się bardzo szczegółowe zdjęcie wybranej części twarzoczaszki. Na zdjęciu zobaczyć zęby górne i dolne oraz wszystkie otaczające je tkanki. Pantogram jest badaniem służącym do prześwietlania zębów, kości szczęki, żuchwy, stawów skroniowo-żuchwowego oraz zatok szczękowych. Tym sposobem uzyskuje się zdjęcie pantomograficzne. Powiększony obraz ukazuje struktury anatomiczne wyrostków zębodołowych, co pozwala na dokładną ocenę przyzębia. Możliwe jest również określenie wszelkich nieprawidłowości, jakie zaszły w budowie korzeni zębów. Inaczej mówiąc są to miejsca zębów zatrzymanych (np. ósemki). Pantogram pomaga określić także stopień mineralizacji zębów, jak i kierunek ich wyrzynania.
Wskazaniem do wykonania zdjęcia pantomograficznego są:
- liczne urazy szczęki
- głęboka próchnica zębów
- choroby przyzębia
- kamica ślinianki podżuchwowej i podjęzykowej
- usuwanie zębów, zwłaszcza, gdy konieczne jest usunięcie wyrżniętych lub zatrzymanych zębów, np. zębów mądrości (ósemki)
- zakładanie implantów zębów (wówczas służy ocenie ilości kości i miejsca do wprowadzenia implantu)
- planowane leczenie ortodontyczne
Pantomogram
Cefalometria jest jedną z odmian zewnątrzustnych zdjęć rentgenowskich stosowanych we współczesnej stomatologii. Cefalometrię wykonuje się w trzech projektach: bocznej, tylno-przedniej lub osiowej (najczęściej jednak badana jest projekcja boczna). Badanie to pomaga precyzyjnie zobrazować czaszkę, tkanki twarde i miękkie jamy ustnej, zatok przynosowych oraz podniebienie twarde.
Zalety cefalometrii:
- krótkotrwałe badanie, nie wymaga szczególnych przygotowań
- bezbolesna, potrzebna mała ilość promieniowania rentgenowskiego do badania
- pozwala uzyskać precyzyjny obraz struktur głowy i jamy ustnej
Cefalometria jest bardzo przydatna podczas diagnozowania wad zgryzu i wad rozwojowych części twarzowej czaszki. Umożliwia: badanie procesów wzrostu, planowanie oraz ocenianie efektów leczenia ortodontycznego. Dzięki temu badaniu można także ocenić wiek kostny (możliwość tę daje widoczna na zdjęciu projekcja boczna – obraz kręgów szyjnych). W ortodoncji cefalometria pozwala wykonać pomiar punktów, odległości, linii i kątów na obszarze kości twarzy.